دانشکده فنی و مهندسی
گروه شهرسازی
رشته مهندسی شهرسازی:
معرفی رشته مهندسي شهرسازی
توسعه شهرنشینی و رشد شهرگرایی در سده اخیر، روز به روز به مسایل شهری ابعاد جدیدترین بخشیده است. امروزه مراقبت و هدایت توسعه شهری و ساماندهی مناطق پیرامون شهری از اهمیت وِیژه ای برخوردار گشته است.
طی دهه های 1335-1375 تعداد شهرهای ایران سه برابر شده و پیش بینی می شود که در سال 14000 شمسی این تعدادباز هم دو برابر گردد. یعنی جمعيت كشور ما به 120 ميليون نفر خواهد رسيد كه 80 درصد اين 120 ميليون نفر در شهرها ساكن ميشوند. يعني كمتر از 20 سال ديگر كشور ايران حدود 96 ميليون شهرنشين خواهد داشت.
تداوم این روند در آینده، مراقبت و هدایت توسعه های شهری را در دستور کار قرار داده و بر تربیت نیروی انسانی آگاه و کارا در سطوح مختلف شهرسازی تاکید می کند.
حال سؤال اينجاست كه آيا براي اسكان و فراهم نمودن امكانات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين 96 ميليون نفر برنامهريزي كردهايم؟ در حال حاضر چطور؟ آيا شهرهاي ما از حداقل استانداردهاي جهان برخوردارند؟ به راستي چه افرادي ميتوانند طرحي جامع براي شهرها و شهركها ارائه دهند و در آرامش روحي و جسمي شهرنشينان نقش مؤثري داشته باشند؟
با توجه به این واقعیات، حرفه شهرسازی در مقطع کارشناسی به عنوان متخصص میان رشته ای با تمام زمینه های علمی پایه ای و اصلی شهرسازی در تحصیلات دانشگاهی معنا می باید. در این مقطع تقویت مهارت فنی و کاربردی و همچنین آماده سازی زمینه برای دوره تخصصی کارشناسی ارشد شهرسازی و تربیت نیروی انسانی کارا در سطوح مختلف اجرایی کشور در دستور کار قرار می گیرد.
آموزش در دوره کارشناسی شهرسازی زمینه ای مناسب برای ساماندهی و هدایت توسعه و حفاظت و بهره بروری از منابع موجود و بالقوه محیطی در نقاط شهری را فراهم می آورد. تاسیس این دوره ضمن تحویل و ارتقاء کیفی آموزش تخصصی دوره های کارشناسی ارشد ناپیوسته شهرسازی، کیفی در آموزش دوره های دکتری شهرسازی را نیز فراهم کرده و مایه توسعه فنی وعلمی شهرسازی در جهت همگانی با رشد و تحول کشور خواهد گردید.
در اين رشته حداقل 6 محور اصلي وجود دارد كه در برنامهريزي و طراحي شهر سرنوشت ساز است. اين 6 محور عبارتند از:
ـ برنامهريزي شهري كه عمدتاً بر روي كاربري اراضي متمركز است؛ يعني بررسي ميكند كه ما چگونه فضا و پهنه شهر را به فعاليتهاي مختلف اعم از صنعتي، تجاري و مسكوني اختصاص دهيم.
ـ برنامهريزي حمل و نقل
ـ برنامهريزي اقتصادي و اجتماعي؛ چون در شهر تنها موضوع مورد بررسي فيزيك شهر نيست بلكه مسأله مهم، جامعه شهري و انسانهايي هستند كه در اين محيط زندگي ميكنند. به عبارت ديگر براي اقشار مختلف كه امكانات اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي دارند يا براي اقوام مختلفي كه در مكانهاي مختلف يك شهر زندگي ميكنند، بايد برنامهريزي شود.
ـ برنامهريزي شبكههاي زيرساختي مثل آب، برق و تلفن
ـ برنامهريزي محيط زيست كه به بررسي خطرات محيط زيست مثل سيل و زلزله ميپردازد و براي مقابله با اين سوانح برنامهريزي ميكند و تأثيرات سوئي را كه انسان بر محيط زيست ميگذارد مطالعه ميكند.
ـ طراحي شهري كه به طراحي سهبعدي شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محيط فيزيكي خود است. در واقع در طراحي شهري انسان با تمام خصوصيات جسمي، روحي و معنويش مطرح است و هدف آن نيز ارتقاي كيفيت زندگی شهر ميباشد.
تواناييهاي لازم:
دانشجوي اين رشته بايد با طراحي و مفاهيم هنري مثل روانشناسي رنگها آشنا باشد و در عين حال به مفاهيم تكنيكي و اصول فني كار مثل نقشهبرداري، رسم فني، پرسپكتيو، هندسه فضايي، مدلسازي، رياضي و مسائل انساني و اجتماعي مثل مباني جامعهشناسي علاقهمندباشد. و بداند كه در طي تحصيل بايد كارهاي تحقيقاتي و عملي بسياري انجام دهد. در ضمن رشته شهرسازي نياز به مطالعه زياد، كارهاي فيزيكي گسترده و برداشتهاي ميداني بسياري دارد به همين دليل دانشجو بايد وقت زيادي را به آن اختصاص دهد. همچنين بايد قدرت تحليل بالايي داشته و در طراحي زبردست باشد.
موقعيت شغلي در ايران:
شهرسازی در عین تخصصی بودن خود دارای خصلت میان رشته ای بوده با زمینه های گوناگون در سطوح روستایی، شهری و منطقه ای از یکسو و سطح فنی و انسانی و محیطی از دیگر سو در ارتباط می باشد. کارشناسان شهرسازی می توانند در فرآیند ساماندهی و بهبود فضاهای زیستی و محیط های زندگی نقش موثری داشته و با ارائه طرح های مختلف در مدیریت، طرح های و برنامه این فضا ها مشارکت نمایند این کارشناسان به نسبت آموخته های خود قادر به تهیه و برنامه در سطوحی طرح های شهری و روستایی بوده و عملاً در فرآیند شهرسازی نقش و وظیفه حرفه ای خویش را ایفاء خواهند نمود
کارشناسان شهرسازی با توجه به آموخته های خود می توانند در نهادهای مختلف شهرسازی کشور مانند دفاتر شهرسازی و فنی شهرداری ها، دفاتر فنی وزرات کشور، ادارت کل مسکن و شهرسازی، کارشناسی دادگستری،دفاتر فنی جهاد سازندگی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و همچنین دفاتر مهندسین مشاور شهرسازی و سایر نهادهای مرتبط با آن برای اجرای طرح های شهری کشور به کار پردازند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
درآمدي بر شهرشناسي، مباني جامعهشناسي، درك و بيان محيط شهري، مباني جغرافيا، مباني اقتصاد، بومشناسي طبيعي و انساني، كاربرد رياضيات در شهرسازي، كارگاه بيان تصويري، كاربرد هندسه در شهرسازي ، زبان تخصصي .
دروس اصلي :
كاربرد نقشهبرداري، كاربرد رايانه در شهرسازي، تاريخ و فرهنگ شهرنشيني جهان، تاريخ و فرهنگ شهرنشيني ايران، آشنايي با مباني معماري وساختمان، مباني مهندسي شبكه حمل و نقل، كارگاه مهندسي شبكه حمل و نقل، مباني مهندسي تأسيسات شهري، كارگاه مهندسي تأسيسات شهري، طراحي و كاربرد نظام اطلاعات ، آمار و روشهاي كمي در شهرسازي ، آشنايي با مصالح و ساخت ، جغرافياي شهري ، جامعهشناسي شهري ، اقتصاد شهري ، كارگاه مطالعات شهري، حقوق و قوانين شهري.
دروس تخصصي:
مباني و روشهاي برنامهريزي شهري ،مباني و روشهاي طراحي شهري ، كارگاه برنامهريزي شهري (كاربري زمين)، كارگاه طراحي شهري، مباني و روشهاي برنامهريزي مسكن ، كارگاه برنامهريزي مسكن، مديريت و سازمان اجرايي شهري ، كارگاه طرحهاي اجرايي ، شناخت فضاهاي شهري ايران ، روش تحقيق در شهرسازي ، كارگاه آماده سازي زمين، كارگاه برداشت كاربري ، طرح نهايي
طولدورهتحصیل
دوره کارشناسی شهرسازی با احتساب طرح نهایی، حداقل 4 سال به طول انجامد. دانش آموختگان این دوره می توانند از طریق آزمون ورودیدر دوره های کارشناسی ارشد ناپیوسته برنامه ریزی شهری، برنامه ریزی محیطی، مدیریت شهری، برنامه ریزی منطقه ای و... ادامه تحصیل دهند.
تعداد واحدها
این دوره از سه بخش دروس پایه (27 واحد)، دروس اصلی(41 واحد)، دروس تخصصی (48 واحد )، و دروس اختیاری (4 واحد) جمعاً (120 واحد ) تشکیل شده است .
چارت درسی زیر صرفا جنبه پیشنهادی دارد. انتخاب واحد باید با نظر و تائید استاد راهنما صورت گیرد. در غیر این صورت هیچ مسوولیتی متوجه مسوولیت سایت دانشگاه نخواهد بود